SOSYAL
POLİTİKALAR SÖZLÜĞÜ

Sosyal Politika Kavramları Sözlüğü’, sosyal kalkınma alanında yaşanan terminoloji karmaşıklığını giderebilmek için sosyal kalkınma alanında çalışan kurum ve kuruşların başucu kaynağı olabilecek bir sözlüktür.

İnsana yakışır iş/insan onuruna yaraşır iş / düzgün iş (Decent work) : Adil düzeyde gelir, iş güvenliği ve sosyal koruma sağlayan; çalışanların kişisel gelişimlerini ve sosyal uyumlarını artıran, insanlara iş yerine ilişkin çekincelerini açıklama, hayatlarını etkileyecek karar verme süreçlerine katılma özgürlüğü sağlayan ve tüm çalışanlar için eşit fırsat ve eşit muamele ortamı sağlayan iştir. ILO tarafından kavramlaştırılan insana yakışır iş; istihdam olanakları, çalışan hakları, sosyal güvenlik ve sosyal diyalog şeklinde dört bileşenden oluşan bir politika çerçevesi olarak kabul edilir.

İş gücü (Labor force) : Hâlihazırda istihdam edilen veya iş arayan insanların tamamıdır.

İş güvenliği ve sağlığı (Occupational safety and health /health and safety at work) : İşin yapılması sırasında işyerindeki fiziki çevre şartları sebebiyle işçilerin maruz kaldıkları sağlık sorunları ve mesleki risklerin ortadan kaldırılması veya azaltılması suretiyle işçilere uygun bir çalışma ortamı sağlanmasıdır.

İşgücüne katılım oranı (Labour force participation rate) : Hâlihazırda istihdam edilen veya iş arayan insanların kurumsal olmayan (öğrenciler, yahut hapishane, kışla, huzurevi vb. kurumlarda ikamet edenler dışında kalan) 15 yaş üstü nüfusa oranıdır.

İşsiz (Unemployed) : Belirli bir referans dönemi içinde istihdamda olmayan, iş aramak için son 3 ay içinde iş arama kanallarından en az birini kullanmış yani herhangi bir girişimde bulunmuş ve iş bulduğu takdirde 15 gün içinde işbaşı yapabilecek durumda olan yetişkindir.

İşsizlik (Unemployment) : Belirli bir mekânda ve belirli bir zaman dilimi içinde, cari ücret haddinde çalışmaya hazır ve istekli olduğu halde iş bulamayan kurumsal olmayan (öğrenciler veya hapishane, kışla, huzurevi vb. kurumlarda ikamet edenler dışında kalan) ve 15 yaş üzerinde kişilerin bulunması durumudur.

İstihdam edilebilirlik (Employability) : Bir insanın mevcut bilgi, yetenek ve tecrübesi ile iş bulabilme ve işgücünde kalabilme kapasitesidir.